Elastyczne zatrudnienie szansą dla bezrobotnych kobiet

Elastyczne formy zatrudnienia to nowoczesne rozwiązania na rynku pracy, które zapewniają możliwość aktywności zawodowej osobom, które z różnych przyczyn nie mogą wykonywać pracy na etacie. W związku z tym są one świetnym rozwiązaniem dla bezrobotnych kobiet, które ze względu na różne sytuacje życiowe (urodzenie dziecka, opieka nad osobami starszymi lub wnukami) pozostawały bez zatrudnienia.

JOB  SHARING

Pierwszą formą elastycznego zatrudnienia jest job – sharing, rozumiany jako dzielenie miejsca pracy. Praca w takiej formie polega na tym, że dwie lub więcej osób podejmuje wspólną odpowiedzialność za jedno pełnoetatowe stanowisko pracy i dokonuje podziału czasu pracy zgodnie z ustaleniami z pracodawcą. Czas pracy dostosowany jest według indywidualnych potrzeb i możliwości pracowników.  Najbardziej powszechna jest zmiana dzienna, kiedy jeden pracownik pracuje do południa a drugi po południu. Innym wariantem może być też zmiana tygodniowa, gdy jeden pracownik pracuje cały tydzień, drugi natomiast korzysta z urlopu, zaś w następnym tygodniu następuje zmiana ról. Możliwa jest także zmiana w ciągu tygodnia, wtedy każdy z partnerów pracuje trzy dni, w tym jeden dzień jest dniem wspólnym. Takie rozwiązanie daje możliwość porozumiewania się i nawiązywania kontaktu z współpracownikiem. Jeśli chodzi o umowę o pracę w job – sharingu, zawarte są w niej wszystkie kwestie dotyczące takiej pracy, czyli zasady wykonywania pracy i wynagrodzenia za nią. Znajdą się tam zatem zapisy dotyczące podziału czasu pracy, zasad odpowiedzialności, partnerstwa, nadzoru, jak i rozstrzygnięcia dotyczące urlopów i awansów. Job – sharing często stosowany jest właśnie w branżach kobiecych czyli w szkolnictwie, administracji publicznej, bankach oraz turystyce i hotelarstwie, w związku z czym kobiety mają dużą szansę zdobycia takiej pracy.

Korzyści dla kobiet wynikające z  job – sharing

Praca dzielona umożliwia kobietom przede wszystkim łączenie kariery zawodowej z obowiązkami rodzinnymi, mogą one realizować się w obu sferach jednocześnie. Kolejnym plusem jest zachowanie ciągłości w karierze zawodowej, kobiety nie muszą z niej całkowicie rezygnować w przypadku gdy obowiązki rodzinne nie pozwalają na pracę w pełnym wymiarze godzin.  Kobiety unikają w ten sposób przerw i luk w życiorysie zawodowym, które są często nieprzychylnie oceniane przez pracodawców. Dzięki pracy w job – sharingu kobiety doskonalą także ważne na dzisiejszym rynku pracy kwalifikacje miękkie, takie jak: umiejętność pracy w zespole, kreatywność, odpowiedzialność za wykonywaną pracę i zarządzanie czasem.  

JOB  ROTATION

Kolejną formą elastycznego zatrudnienia jest job rotation czyli rotacja pracy. Polega ona na zatrudnianiu osób bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego na zastępstwo i na krótki okres czasu. Czas ten dyktowany jest okresem nieobecności pracownika, który przebywa wtedy na szkoleniach przez co najmniej 22 dni robocze. Bezrobotny zastępuje pracownika na jego stanowisku pracy, nawiązuje się z nim umowę na czas określony, pracę na zastępstwo lub okres próbny. Może to być również rotacja w formie stażu, prac interwencyjnych lub przygotowania zawodowego dorosłych. Pracownikami na zastępstwo są często absolwenci szkół, którym brak doświadczenia a są chętni do pracy i podejmowania nowych wyzwań. Są nimi także osoby, które zostały zwolnione z pracy z przyczyn nie leżących po stronie pracownika. Job rotation często realizowany jest w takich branżach jak: handel, usługi, przemysł hotelarsko-gastronomiczny, przemysł metalurgiczny oraz produkcja.

Korzyści dla kobiet wynikające z job rotation 

Job rotation to elastyczna forma zatrudnienia szczególnie korzystna dla kobiet dopiero wchodzących na rynek pracy, którym brakuje doświadczenia zawodowego i z tego powodu trudno znaleźć im zatrudnienie. Job rotation pozwala wyrwać się z tzw. zamkniętego kręgu, który polega na tym, że brak zatrudnienia spowodowany jest brakiem doświadczenia, zaś brak doświadczenia wynika z braku zatrudnienia. Kobiety wychowujące dzieci też mogą skorzystać z tej formy zatrudnienia, gdyż łatwiej jest im zorganizować opiekę nad dziećmi na czas tych dni, w których będą pracować, niż na chociażby pół roku. Poza tym praca na zastępstwo w ich życiorysie zawodowym będzie świadczyć o aktywności, chęci do pracy i zaangażowaniu w rozwój zawodowy pomimo trudności związanych z życiem osobistym. Warto dodać, że poprzez taką pracę mamy szansę znaleźć zatrudnienie w firmie gdzie odbywaliśmy zastępstwo.  Job rotation daje okazję zaprezentowania swoich umiejętności przed pracodawcą, który w razie chęci zatrudnienia nowej osoby, będzie jej szukał przede wszystkim wśród sprawdzonych pracowników.

 TELEPRACA

Telepraca, inaczej nazywana pracą na odległość, e-pracą lub traktowana jako networking. Jest to forma świadczenia pracy, w ramach której pracownik wykonuje ją poza zakładem pracy, wykorzystując do tego środki komunikacji elektronicznej np. Internet,   telefon. Pracodawca ma obowiązek zapewnić sprzęt, który będzie wykorzystywany w systemie telepracy, ponadto pokrywa wszystkie koszty związane z instalacją, montażem i konserwacją sprzętu. Jeśli chodzi o branże, w których popularna stała się telepraca, są nimi: informatyka, tłumaczenia, porady prawne, badania marketingowe, wprowadzanie danych oraz serwis telefoniczny.

Korzyści dla kobiet wynikające z telepracy

W przypadku telepracy, podobnie jak w job – sharing największą zaletą jest możliwość pogodzenia pracy zawodowej z życiem i obowiązkami rodzinnymi. Pracę w systemie telepracy mogą wykonywać kobiety w ciąży, wychowujące dzieci lub opiekujące się osobami starszymi. Same ustalają czas, który przeznaczą na pracę zawodową, poza tym specyfika telepracy polega na tym, że liczy się efekt końcowy pracy a nie czas jaki na nią przeznaczyliśmy. Kobietom łatwiej jest wygospodarować czas na pracę zawodową, mając świadomość, że nie muszą wychodzić z domu, tracić czas na dojazdy i szykowanie się do pracy. Szczególnie korzystne jest to dla kobiet mieszkających z dala od firmy, w małych miejscowościach bądź wsiach. Kolejny pozytyw wynikający z tej formy pracy to wyższe dochody wynikające z ograniczenia wydatków na dojazdy. Poza tym telepracownik zarabia przeciętnie o 10% więcej od pracownika pracującego w firmie. Jeśli już zdecydujemy się na telepracę pamiętajmy o tym, że kodeks pracy chroni nas tak samo jakbyśmy pracowali w biurze. Osoby pracujące w domu często padają ofiarami oszustów, dlatego warto sprawdzić firmę, dla której będziemy pracować.

Kobiety powinny korzystać z tych form zatrudnienia, gdyż dzięki nim nie muszą wybierać pomiędzy życiem rodzinnym a zawodowym. Pracując za pomocą job-sharingu, job rotation bądź telepracy są w stanie godzić jedno z drugim z pozytywnym skutkiem. Poza tym elastyczne formy zatrudnienia dają możliwość bycia aktywnym także w innych dziedzinach, chociażby na studiach i w wolontariacie,  pozwalają także  rozwijać  hobby i zainteresowania. Jednak warto zwrócić także uwagę na to, że  elastyczne formy zatrudnienia są w Polsce nadal mało popularne. Jeśli chodzi o telepracę, stosowana jest ona w około 2% polskich przedsiębiorstw[1], poza tym jak wynika z badań przeprowadzonych na zlecenie Centrum Promocji Kobiet, tylko 40% menedżerów byłoby gotowych dać pracę osobie, która wykonywała by ją w systemie telepracy. Dlatego ważne jest propagowanie tego rodzaju zatrudnienia nie tylko wśród pracowników ale i pracodawców, gdyż korzyści wynikające z telepracy są obopólne.